DAMGA VERGİSİ KANUNU DERS NOTU

* Damga vergisinin mükellefi Kağıtları imza edenlerdir.

* Resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların Damga Vergisini kişiler öder.

* Yabancı memleketlerle Türkiye'deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtların vergisini, Türkiye'de bu kağıtları resmi dairelere ibraz eden. üzerlerinde devir veya ciro işlemleri yapanlar veya harhangi bir suretle hükümlerinden faydalananlar öderler. Ancak bunlardan ticari veya mütedavil kağıt mahi yetinde bulunanların vergisini,bunları en evvel satan veya kabul veya başka suretle kullanan kişiler öderler.

* Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kâğıtlardan, maktu vergiye tabi oldukları taktirde damga vergisi Her bir nüshası ayrı ayrı aynı miktarda alınır. Nispi vergiye tabi olanların ise sadece bir nüshası için damga vergisine tabidir.

* Bir kağıtta biribirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlem bulunduğu takdirde damga vergisi Bunların herbirinden ayrı ayrı vergi alınır.

* Bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde Damga Vergisi, En yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınır. (2019 icra sorusu)

* Bir kâğıt üzerinde birden fazla adi kefalet ve garanti taahhüdü bulunması hâlinde, Damga Vergisi, Ayrı ayrı olmak üzere bunlardan yalnızca birinden damga vergisi alınır.

* Nispi vergiye tabi ve birden fazla kişinin imzasını taşıyan makbuz ve ibra senetlerinde her imza sahibine ait olan hisse ayrıca belli edilmiş ise, vergi hisselere göre ayrı ayrı ödenir.

* Bir resmi daire veya bir gerçek veya tüzel kişi adına kağıtlara konulan birden fazla imza bir imza hükmündedir.

* Damga vergisi Nispi veya maktu olarak alınır.

* Damga Vergisine tabi kağıtlarda yazılı yabancı paralar Maliye Bakanlığı tarafından tayin ve ilan edilecek fiyat üzerinden Türk parasına çevrilerek ona göre Damga Vergisi alınır.

* Kağıtların damga vergisinde Cumhurbaşkanı yeniden değerleme oranının % 50 fazlasını geçmemek ve % 20'sinden az olmamak üzere yeni oranlar tespit etmeye yetkilidir.

Damga vergisinin ödeme şekilleri: *****

1. makbuz karşılığı,

2. istihkaktan kesinti yapılması

3. basılı damga konulması şekillerinden biriyle ödenir.

* Damga vergisinin ödeme şekillerinin hangi işlemler için ne suretle uygulanacağını tespite Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli itmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve lektronik veri şeklinde oluşturulan belgeler damga vergisinin konusunu oluşturur.

Damga Vergisine Tabi Kâğıtların Bazıları:

1. Mukavelenameler

2. Taahütnameler

3. Kira sözleşmeleri

4. Kefalet teminat ve rehin senetleri

5. Tahkimnameler

6. Sulhnameler

7. Fesihnameler

8. Ticari senetler

9. Ticari belgeler

10. Makbuzlar

11. Beyannameleler

12. Teminat senetleri

13. Abonelik sözleşmeleri

14. Rehin senetleri

Damga Vergisinden İstisna Edilen Kağıtların Bazıları:

1. Öğrenciler ve askerlerle ilgili kağıtlar

2. İşçiler, çiftçiler ve göçmenlerle ilgili kağıtlar

3. Hisse senetleri ve her türlü tahvillerin temettü ve faiz kuponları

4. Sigorta sözleşmeleri

5. Kurumlar vergisi kanununa göre yapılan birleşme, devir ve bölünmelere nedeniyle düzenlenen kağıtlar

6. Resmi daireler arasında kullanılan kağıtlar.

* Aşağıda yazılı kağıtların Damga Vergisi pul yerine basılı damga konulması şekliyle de ödenebilir.****

1 – Makbuz ve ibra senetleri,

2 – Faturalar,

3 – Ulaştırma ile ilgili kağıtlar,

4 – Elektrik, havagazı, telefon ve su abonman mukavelenameleri,

5 – Maliye Bakanlığının müsaadesi alınmak şartiyle vergiye tabi diğer kağıtlar.

* Bu Kanunda gösterilen haller dışında Damga Vergisi Makbuz karşılığında ödenir. Maliye bakanlığı makbuz karşılığı ödemeye ilişkin usûl ve esasları belirlemeye yetkilidir.

İstihkaktan Kesinti Şekliyle Ödeme:

* Genel ve özel bütçeli dairelerle il özel idareleri ve belediyeler, bankalar, iktisadi kamu teşekkülleri ile bunların iştirakleri ve müesseseleri ve benzeri teşekkül, iştirak ve müesseselerin ödemelerinde kullanılan ve nispi vergiye tabi bulunan makbuzlarla bu mahiyetteki kağıtlara ait vergilerin,

a) Bu ödemelerin yapılması,

b) Avans suretiyle ödemelerde avansın itası,

Sırasında ilgili daire ve müesseseler tarafından istihkaklardan kesinti yapılması şekliyle ödenmesine Maliye Bakanlığınca izin verilebilir.

Basılı Damga Konulmasında Ödeme Zamanı:

* Basılı damga konulacak kâğıtların vergisi, yüzde beş noksanı ile peşin olarak ödenir.

Makbuz Karşılığı Ödemelerde Ödemenin Zamanı:

Makbuz karşılığı ödemelerde Damga Vergisi;

a) Maliye Bakanlığınca belirlenen mükellefler, kurum ve kuruluşlar tarafından bir ay içinde düzenlenen kağıtların vergisi, ertesi ayın yirminci günü akşamına kadar vergi dairesine bir beyanname ile bildirilir ve yirmialtıncı günü akşamına kadar ödenir.

b) (a) bendi dışındaki hallerde, kâğıdın düzenlendiği tarihi izleyen 15 gün içinde vergi dairesine bir beyanname ile bildirilir ve aynı süre içinde ödenir.

* Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye, lüzum göreceği işlemlere ilişkin kâğıtlara ait verginin yukarıdaki sürelere bağlı kalmaksızın ve beyanname aranmaksızın kâğıdın düzenlenmesinden önce veya noterlerce işleme tâbi tutulması sırasında ödenmesi zorunluluğunu getirmeye, vergiyi işlem anında ilgili kamu kurum veya kuruluşuna makbuz karşılığı ödettirmeye yetkilidir.

İstihkaktan Kesinti Şekliyle Ödemelerde Ödeme Zamanı:

* Genel bütçeli daireler dışında kalan ve istihkaktan kesinti yapmak durumunda bulunan daire ve müesseseler tarafından bir ay içinde kesilen Damga Vergisi, ertesi ayın 20 nci günü akşamına kadar ödemenin yapıldığı yer vergi dairesine bir beyanname ile bildirilir ve 26 ncı günü akşamına kadar yatırılır

* Birden fazla kişi tarafından imza edilen kâğıtlara ait vergi ve cezanın Tamamından imza edenler müteselsilen sorumludurlar.*****

* Resmi daireler veya noterlerce düzenlenerek kişilere verilen veya dairede bırakılan ve Damga Vergisi hiç alınmayan veya noksan alınan kağıtların Vergisi mükelleflere, cezası düzenleyenlere aittir

* Yabancı memleketlerle Türkiye'deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen ticari ve mütedavil kağıtların Damga Vergisi ve cezası, mükelleflerine rücu hakkı saklı bulunmak üzere hamillerinden alınır.

* Resmi dairelerin ilgili memurları kendilerine ibraz edilen kağıtların Damga Vergisini aramaya ve vergisi hiç ödenmemiş veya noksan ödenmiş olanları bir tutanakla tespit etmeye veya bunları tutanağı düzenlemek üzere, vergi dairesine göndermeye mecburdurlar.

* Cumhurbaşkanı, elektronik ortamda gönderilenler ile Sermaye Piyasası Kanunu ve Bankacılık Kanununun uygulanmasıyla ilgili olarak Sermaye Piyasası Kurulu ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca düzenlenmesi öngörülen kâğıtların tâbi olduğu damga vergisi nispet ve maktu tutarlarını ibraz yerleri itibarıyla sıfıra kadar indirmeye, indirilen nispet ve tutarlarını kanunî seviyesine kadar çıkarmaya ve bu nispet ve tutarlar dahilinde kâğıtlar itibarıyla farklı nispet ve tutarlar tespit etmeye yetkilidir.

* Cumhurbaşkanı, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan maktu vergileri veya bu vergilerin yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle belirlenmiş olan tutarlarını (maktu ve nispi vergilerin asgari ve azami miktarlarını belirleyen hadler dâhil) ve nispi vergileri, kâğıt türleri itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte olmak üzere; maktu vergilerde on katına, nispi vergilerde ise bir katına kadar artırmaya, uygulanmakta olan maktu vergileri yarısına kadar, nispi vergileri ise sıfıra kadar indirmeye, bu had ve miktarlar arasında yeni had, miktar ve nispetler tespit etmeye yetkilidir?

* Damga vergisi kanununa göre yabancı ülkelerde düzenlenen kayıtlar Türkiye’de resmi daireye ibraz edildiği anda damga vergisine tabi olur.

* Damga vergisini doğuran olay, hukuki işlemler tescil edilmesidir.

* Damga vergisi kanununa göre belli parayı ihtiva eden sözleşmelerin devri halinde alınacak damga vergisi miktarı, aslından alınan verginin ¼ oranındadır.

* Damga vergisi kanununa göre belli parayı ihtiva eden sözleşmelerin değiştirilmesi halinde alınacak damga vergisi miktarı, aslından alınan verginin aynısı oranındadır.

* Basılı damga konulması yoluyla ödemede, ödeme % 5 eksiğiyle peşin olarak ödenir.

* Yabancı ülkede düzenlenen bir kağıt bakımından Türkiye’de posta ile yurda sokmasıyla damga vergisi yükümlülüğü doğar.

* Damga vergisi kanununa göre akreditif mektup ve telgraflarında süre uzatıldığı taktirde alınacak damga vergisi miktarı aslından alınan verginin dörtte biri oranındadır.

* Damga vergisi kanununa göre bir yabancı ülkeden bir başka yabanı ülke üzerine düzenlenip Türkiye’de tedavüle çıkarılan kağıtlar 1/2 oranında damga vergisine tabidir.

* Damga vergisi kanununa göre noterlerce düzenlenerek kişilere verilen ve damga vergisi hiç alınmayan veya noksan alınan kağıtların cezası noterlere aittir.