ŞİRKETLERDE BİRLEŞME BÖLÜNME VE TÜR DEĞİŞTİRME
BİRLEŞME:
** Birleşmeyle,
devralan şirket devrolunan şirketin malvarlığını bir bütün hâlinde devralır.
Birleşmeyle devrolunan şirket sona erer ve ticaret
sicilinden silinir.
(1) Sermaye şirketleri;
a) Sermaye
şirketleriyle,
b)
Kooperatiflerle ve
c) Devralan
şirket olmaları şartıyla, kollektif ve komandit şirketlerle, birleşebilirler.
(2) Şahıs şirketleri;
a) Şahıs
şirketleriyle,
b) Devrolunan
şirket olmaları şartıyla, sermaye şirketleriyle,
c) Devrolunan
şirket olmaları şartıyla, kooperatiflerle, birleşebilirler.
(3) Kooperatifler;
a)
Kooperatiflerle,
b) Sermaye
şirketleriyle ve
c) Devralan
şirket olmaları şartıyla, şahıs şirketleriyle, birleşebilirler.
Tasfiye Hâlindeki
Bir Şirketin Birleşmeye Katılması
Tasfiye
hâlindeki bir şirket, malvarlığının dağıtılmasına başlanmamışsa ve devrolunan şirket olması şartıyla,
birleşmeye katılabilir.
** Birinci
fıkradaki şartların varlığı, devralan şirketin merkezinin bulunduğu yerin ticaret sicili müdürlüğüne sunulan
belgelerle ispatlanır.
Ortaklık
Payları Ve Hakları
a)
Ortaklık payının ve haklarının korunması
1. Devrolunan
şirketin ortaklarının, mevcut
ortaklık paylarını ve haklarını karşılayacak değerde, devralan şirketin payları
ve hakları üzerinde istemde bulunma
hakları vardır. Bu istem hakkı, birleşmeye katılan şirketlerin malvarlıklarının
değeri, oy haklarının dağılımı ve önem taşıyan diğer hususlar dikkate alınarak
hesaplanır.
2. Ortaklık paylarının değişim oranları
belirlenirken, devrolunan şirketin
ortaklarına tahsis olunan ortaklık paylarının gerçek değerlerinin onda birini
aşmaması şartıyla, bir denkleştirme
ödenmesi öngörülebilir.
3. Devrolunan şirketin oydan yoksun paylarına sahip
ortaklarına aynı değerde, oydan yoksun veya oy hakkını haiz paylar verilir.
4. Devrolunan şirkette mevcut bulunan
paylara bağlı imtiyaz hakları karşılığında, devralan şirkette eş değerde haklar
veya uygun bir karşılık verilir.
5. Devralan şirket, devrolunan şirketin
intifa senedi sahiplerine, eş değerli haklar tanımak veya intifa senetlerini,
birleşme sözleşmesinin yapıldığı tarihteki gerçek
değeriyle satın almak zorundadır.
b)
Ayrılma akçesi
1.
Birleşmeye katılan şirketler, birleşme sözleşmesinde, ortaklara,
devralan şirkette, pay ve ortaklık haklarının iktisabı ile iktisap olunacak
şirket paylarının gerçek değerine denk gelen bir ayrılma akçesi arasında seçim yapma hakkı tanıyabilirler.
2.
Birleşmeye katılan şirketler birleşme
sözleşmesinde, sadece ayrılma akçesinin verilmesini
öngörebilirler.
Sermaye
Artırımı, Yeni Kuruluş Ve Ara Bilanço
a)
Sermaye artırımı
1.
Devralma yoluyla birleşmede, devralan
şirket, sermayesini, devrolunan şirketin ortaklarının haklarının korunabilmesi
için gerekli olan düzeyde, artırmak
zorundadır.
2.
Birleşmede, ayni sermaye konulmasına
ilişkin düzenlemelerle, halka açık anonim şirketlerde, yeni payların halka
arzına dair hükümler, Sermaye Piyasası
Kurulu kaydına alınmasına ilişkin olanlar müstesna, uygulanmaz.
Ara Bilanço
1. Birleşme sözleşmesinin imzalandığı tarih ile
bilanço günü arasında altı aydan fazla
zaman geçmişse veya son bilançonun çıkarılmasından sonra, birleşmeye katılan şirketlerin malvarlıklarında önemli
değişiklikler meydana gelmişse, birleşmeye katılan şirketler bir ara bilanço çıkarmak zorundadır.
BİRLEŞME
SÖZLEŞMESİ VE BİRLEŞME RAPORU
A) Birleşme
Sözleşmesi
aa) Birleşme
sözleşmesinin yapılması
(1) Birleşme sözleşmesi yazılı şekilde yapılır. Sözleşme, birleşmeye katılan şirketlerin, yönetim organlarınca imzalanır ve genel kurulları tarafından onaylanır.
** Birleşmeye katılan her şirket, birinci fıkrada anılan belgelerin nereye tevdi edildiklerini ve nerelerde incelemeye hazır tutulduklarını, tevdiden en az üç iş günü önce, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile şirket sözleşmesinde öngörülen gazetelerde ve sermaye şirketleri de internet sitelerinde ilan eder.
bb)
Birleşme Sözleşmesinin İçeriği
a)
Birleşmeye katılan şirketlerin ticaret unvanlarını, hukuki türlerini, merkezlerini; yeni kuruluş yolu ile birleşme
hâlinde, yeni şirketin türünü, ticaret unvanını ve merkezini,
b)
Şirket paylarının değişim oranını, öngörülmüşse denkleştirme tutarını; devrolunan şirketin ortaklarının, devralan
şirketteki paylarına ve haklarına ilişkin açıklamaları,
c)
Devralan şirketin, imtiyazlı ve oydan yoksun payların sahipleriyle intifa
senedi sahiplerine tanıdığı hakları,
d)
Şirket paylarının değiştirilmesinin şeklini,
e)
Birleşmeyle iktisap edilen payların, devralan veya yeni kurulan şirketin
bilanço kârına hak kazandığı tarihi ve
bu isteme ilişkin bütün özellikleri,
f)
Gereğinde 141 inci madde uyarınca ayrılma akçesini,
g)
Devrolunan şirketin işlem ve eylemlerinin devralan şirketin hesabına yapılmış
sayılacağı tarihi,
h)
Yönetim organlarına ve yönetici ortaklara tanınan özel yararları,
i)
Gereğinde sınırsız sorumlu ortakların isimlerini, içermesi
zorunludur.
B)
Birleşme Raporu
(1) Birleşmeye katılan
şirketlerin yönetim organları, ayrı
ayrı veya birlikte, birleşme hakkında bir rapor
hazırlarlar.
(2)
Raporda;
a)
Birleşmenin amacı ve sonuçları,
b)
Birleşme sözleşmesi,
c)
Şirket paylarının değişim oranı ve öngörülmüşse denkleştirme akçesi; devrolunan
şirketlerin ortaklarına devralan şirket
nezdinde tanınan ortaklık hakları,
d)
Gereğinde ayrılma akçesinin tutarı ve şirket pay ve ortaklık hakları yerine ayrılma
akçesi verilmesinin sebepleri,
e)
Değişim oranının belirlenmesi yönünden payların
değerlemesine ilişkin özellikler,
f)
Gereğinde devralan şirket tarafından yapılacak artırımın miktarı,
g)
Öngörülmüşse, devrolunan şirketin ortaklarına, birleşme dolayısıyla yüklenecek
olan, ek ödeme ve diğer kişisel edim
yükümlülükleri ile kişisel sorumluluklar hakkında bilgi,
h)
Değişik türdeki şirketlerin birleşmelerinde, yeni tür dolayısıyla ortaklara
düşen yükümlülükler,
i)
Birleşmenin, birleşmeye katılan şirketlerin işçileri üzerindeki etkileri ile
mümkünse bir sosyal planın içeriği,
j)
Birleşmenin, birleşmeye katılan şirketlerin alacaklıları üzerindeki etkileri,
k)
Gerekiyorsa, ilgili makamlardan alınan onaylar, hukuki ve
ekonomik yönden açıklanır ve gerekçeleri belirtilir.
(3)
Yeni kuruluş yoluyla birleşmede birleşme raporuna yeni şirketin sözleşmesinin de eklenmesi şarttır.
(4)
Tüm ortakların onaylaması hâlinde, küçük ve orta ölçekli şirketler birleşme raporunun düzenlenmesinden
vazgeçebilirler.
C)
Birleşme Sözleşmesinin Ve Birleşme Raporunun Denetlenmesi
5.
İnceleme hakkı ve malvarlığında değişiklikler
a)
İnceleme hakkı
(1) Birleşmeye katılan
şirketlerden her biri, merkezleriyle şubelerinde ve halka açık anonim şirketler
ise Sermaye Piyasası Kurulunun öngöreceği yerlerde, genel kurul kararından
önceki otuz gün içinde;
a)
Birleşme sözleşmesini,
b)
Birleşme raporunu,
c)
Son üç yılın yılsonu finansal tablolarıyla yıllık faaliyet
raporlarını, gereğinde ara bilançolarını, ortakların, intifa senedi
sahipleriyle şirket tarafından ihraç edilmiş bulunan menkul kıymet
hamillerinin, menfaati bulunan kişilerin ve diğer ilgililerin incelemesine
sunmakla yükümlüdür. Bunlar ilgili sermaye şirketlerinin internet sitelerinde
de yayımlanır.
(2)
Ortaklar ile birinci fıkrada sayılan kişiler, aynı fıkrada anılan belgelerin
suretlerinin ve varsa basılı şekillerinin kendilerine verilmesini
isteyebilirler. Bunlar için, herhangi bir bedel veya gider karşılığı istenilemez.
(3)
Birleşmeye katılan şirketlerden her biri, Türkiye
Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan ve internet sitelerine de konulan ilanda, inceleme yapma hakkına
işaret eder.
(4)
Birleşmeye katılan her şirket, birinci fıkrada anılan belgelerin nereye tevdi
edildiklerini ve nerelerde incelemeye hazır tutulduklarını, tevdiden en az üç iş günü önce, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile şirket sözleşmesinde öngörülen gazetelerde
ve sermaye şirketleri de internet sitelerinde ilan eder.
(5)
Tüm ortakların onaylaması hâlinde, küçük ve orta ölçekli şirketler inceleme
hakkının kullanılmasından vazgeçebilirler.
b)
Malvarlığındaki Değişikliklerle İlgili
Bilgiler
(1) Birleşmeye katılan
şirketlerden birinin aktif veya pasif varlıklarında, birleşme sözleşmesinin imzası tarihiyle, bu sözleşmenin genel
kurulda onaya sunulacağı tarih arasında, önemli değişiklik meydana gelmişse, yönetim organı, bu durumu kendi genel
kuruluna ve birleşmeye katılan diğer şirketlerin yönetim organlarına yazılı olarak bildirir.
(2)
Birleşmeye katılan tüm şirketlerin yönetim organları, bu durumda birleşme
sözleşmesinin değiştirilmesine veya birleşmeden vazgeçmeye gerek olup
olmadığını incelerler; böyle bir
sonuca vardıkları takdirde, onaya sunma
önerisi geri çekilir. Diğer hâlde, yönetim organı genel kurulda, birleşme
sözleşmesinde uyarlamaya gerek bulunmadığının gerekçesini açıklar.
c)
Birleşme Kararı
(1)
Yönetim organı, genel kurula birleşme sözleşmesini sunar. Birleşme sözleşmesi genel
kurulda;
a)
Bu Kanunun 421 inci maddesinin beşinci fıkrasının (b) bendi saklı olmak üzere,
anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde, esas veya çıkarılmış
sermayenin çoğunluğunu temsil etmesi şartıyla, genel kurulda mevcut bulunan oyların dörtte üçüyle,
b)
Bir kooperatif tarafından devralınacak sermaye şirketlerinde, sermayenin
çoğunluğunu temsil etmesi şartıyla, genel kurulda mevcut bulunan oyların dörtte üçüyle,
c)
Limited şirketlerde, sermayenin en az
dörtte üçünü temsil eden paylara sahip bulunmaları şartıyla, tüm ortakların
dörtte üçünün oylarıyla,
d)
Kooperatiflerde, verilen oyların üçte
ikisinin çoğunluğuyla; ana sözleşmede ek ödeme ve başka edim yükümlülükleri
ya da sınırsız sorumluluk kabul edilmiş veya bunlar mevcut olup da
genişletilmişse kooperatife kayıtlı tüm ortakların dörtte üçünün kararıyla, onaylanmalıdır.
(2)
Kollektif ve komandit şirketlerde birleşme sözleşmesinin oybirliğiyle onaylanması gerekir. Ancak, şirket sözleşmesinde
birleşme sözleşmesinin bütün ortakların dörtte
üçünün kararıyla onaylanması öngörülebilir.
(3)
Bir sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketin, başka bir şirketi devralması
hâlinde, birinci fıkranın (a) bendindeki nisaba ek olarak, komanditelerin
tamamının birleşmeyi yazılı olarak onaylamaları
gereklidir.
(4)
Bir limited şirket tarafından
devralınan anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirkette, devralma ile
ek yükümlülük ve kişisel edim
yükümlülükleri de öngörülüyorsa veya bunlar mevcut olup da genişletiliyorsa,
bütün ortakların oybirliğine gerek vardır.
(5)
Birleşme sözleşmesi bir ayrılma akçesini öngörüyorsa bunun, devreden şirket
şahıs şirketiyse oy hakkını haiz ortaklarının, sermaye şirketiyse şirkette
mevcut oy haklarının yüzde doksanının olumlu oylarıyla onaylanması
şarttır.
(6) Birleşme sözleşmesinde devrolunan şirketin işletme konusunda değişiklik öngörülmüşse, birleşme sözleşmesinin ayrıca, şirket sözleşmesinin değiştirilmesi için gerekli nisapla onaylanmış olması zorunludur.
A) Ticaret Siciline
Tescil
(1) Birleşmeye katılan şirketler tarafından
birleşme kararı alınır alınmaz, yönetim
organları, birleşmenin tescili
için ticaret siciline başvurur.
(2) Devralan şirket, birleşmenin gereği
olarak sermayesini artırmışsa, ek olarak esas sözleşme değişiklikleri de
ticaret siciline sunulur.
(3)
Devrolunan şirket, birleşmenin ticaret siciline tescili ile infisah eder.
B) Hukuki Sonuçlar
(1) Birleşme, birleşmenin ticaret siciline tescili ile geçerlilik kazanır. Tescil anında,
devrolunan şirketin bütün aktif ve pasifi kendiliğinden devralan şirkete geçer.
(2) Devrolunan şirketin ortakları devralan
şirketin ortağı olur. Ancak bu sonuç, devralan şirketin kendi adına fakat bu
şirket hesabına hareket eden kişinin elinde bulunan paylar ile devrolunan
şirketin kendi adına fakat bu şirket hesabına hareket eden kişinin elinde
bulunan paylar için doğmaz.
·
Birleşme
kararı, Türkiye
Ticaret Sicili Gazetesinde ilan
olunur.****
Alacakların Teminat
Altına Alınması
(1) Birleşmeye katılan şirketlerin alacaklıları birleşmenin hukuken geçerlilik kazanmasından itibaren üç ay içinde istemde bulunurlarsa, devralan şirket bunların alacaklarını teminat altına alır.
(2) Birleşmeye katılan şirketler; alacaklılarına, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde, yedişer gün aralıklarla üç defa yapacakları ilanla ve ayrıca internet sitelerine konulacak ilanla haklarını bildirirler.
(3) Diğer
alacaklıların zarara uğramayacaklarının anlaşılması hâlinde, yükümlü şirket teminat
göstermek yerine borcu ödeyebilir.
Ortakların Kişisel
Sorumlulukları Ve İş İlişkilerinin Geçmesi
(1) Devrolunan şirketin borçlarından
birleşmeden önce sorumlu olan ortakların sorumlulukları birleşmeden sonra da
devam eder. Şu şartla ki, bu borçlar birleşme kararının ilanından önce doğmuş olmalı
veya borçları doğuran sebepler bu tarihten önce oluşmuş bulunmalıdır.
(2) Devrolunan şirketin borçlarından doğan,
ortakların kişisel sorumluluğuna ilişkin istemler, birleşme kararının ilanı
tarihinden itibaren üç yıl geçince zamanaşımına uğrar. Alacak ilan
tarihinden sonra muaccel olursa, zamanaşımı süresi muacceliyet tarihinden
başlar. Bu sınırlama, devralan şirketin borçları dolayısıyla şahsen sorumlu
olan ortakların sorumluluklarına uygulanmaz.
0 Yorumlar